![](/media/lib/174/n-gromadacoma-8c18927e75ce7817ce40f402f8f298d1.jpg)
Potężne ramiona gromady galaktyk
23 września 2013, 10:05Dzięki teleskopowi Chandra X-ray Observatory udało się zaobserwować gigantyczne ramiona plazmy rozciągające się z centrum gromady galaktyk Abell 1656 (Gromada Coma). Plazma rozciąga się na odległość około 490 000 lat świetlnych, a szerokość "ramion" wynosi około 80 000 lat świetlnych
![](/media/lib/285/n-alesi-95baca917ea052cb7f977e786bd05a9e.jpg)
Czaszka sprzed 13 milionów lat zdradza wygląd przodka małp i człowieka
10 sierpnia 2017, 12:11W Kenii znaleziono świetnie zachowaną skamieniałą czaszkę małpiego dziecka sprzed 13 milionów lat. Dzięki niej możemy przekonać się, jak wyglądał wspólny przodek małp i człowieka. Ostatni wspólny przodek człowieka i szympansa żył 6-7 milionów lat temu. Dysponujemy obecnie wieloma skamieniałościami, na podstawie których możemy prześledzić ewolucję człowieka od czasy, gdy oddzieliliśmy się od małp. Jednak niewiele wiadomo o naszym wspólnym przodku sprzed ponad 10 milionów lat
![](/media/lib/496/n-sosnica-47ace9bd8d1e05e90b07846af2391b9c.jpg)
Ponad dwa miliony złotych na zbadanie ewolucji ziemskiego pola grawitacyjnego
18 marca 2022, 06:33W ramach zwycięskiego projektu konkursu SONATA BIS 11, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, prof. Krzysztof Sośnica wraz z zespołem wykorzysta precyzyjne obserwacje laserowe i pomiary odległości do satelitów geodezyjnych, by dokładniej zbadać ewolucję ziemskiego pola grawitacyjnego.
![](/media/lib/49/ceramika-de83d64dbdc7ceeab40a7c663e9b02db.jpg)
Najstarsze skorupy
2 czerwca 2009, 20:33Skorupy znalezione w jaskini Yuchanyan w południowych Chinach mogą stanowić najstarsze dowody działalności ceramicznej człowieka. Ich wiek ocenia się na 17,5-18,3 tys. lat.
![](/media/lib/215/n-skamieniala-zuchwa-989fc0584f52b24b16448cbf2ac92bbf.jpg)
Najstarsza skamieniałość Homo
5 marca 2015, 11:48Żuchwa znaleziona w Ledi-Geraru w Afarze (Etiopia) cofa początki rodzaju Homo do granicy 2,8 mln lat. Wg raportu z pisma Nature, ma ona o ok. 400 tys. lat więcej od skamieniałości, którą dotąd uznawano za najstarszą.
![](/media/lib/234/n-insulina-5ddd5d4a8acd4561d63a1d2926fd59da.jpg)
Szczepienie przeciw rotawirusom może chronić przed cukrzycą typu 1.
23 stycznia 2019, 12:43Spadek liczby australijskich dzieci, u których diagnozuje się cukrzycę typu 1., może się wiązać z wprowadzeniem rutynowych szczepień niemowląt przeciwko rotawirusom.
![](/media/lib/599/n-creditcpnra_ipev_2024-25-field-season-team_.2jpg-b1e4058a3c9e6f6997bef51e3f9ca1c0.jpg)
Z Antarktydy wydobyto najdłuższy rdzeń lodowy. Zawiera zapis klimatu z ostatnich 1,2 miliona lat
10 stycznia 2025, 14:56Podczas czwartej kampanii prowadzonej w ramach finansowanego przez Komisję Europejską projektu „Beyond EPICA – Oldest Ice” międzynarodowy zespół naukowy skompletował rdzeń lodowy o długości 2800 metrów, sięgając do podłoża skalnego Antarktydy. Tym samym – po raz pierwszy w historii – zdobyto próbki lodu, w których znajdują się niezwykle ważne informacje dotyczące historii ziemskiego klimatu i atmosfery starsze niż 800 tysięcy lat. Rdzeń zawiera zapis historii klimatu w ciągu ostatnich 1,2 miliona lat, a być może jeszcze dłużej.
![](/media/lib/40/ziemia-6f146bbf482a16df116d9708c93fe751.jpg)
Tyjąca planeta
28 lipca 2011, 17:34Ziemia staje się coraz „grubsza w pasie". Naukowcy w końcu dowiedzieli się, jakie są przyczyny zaskakującego zjawiska, które obserwują od około 20 lat.
![](/media/lib/144/n-lisciarka-0bc4b4e9128039dfa6688280fbfb017f.jpg)
Niezwykła koewolucja mrówek i grzybów
21 lipca 2016, 10:05Wkrótce po wyginięciu dinozaurów grupa mrówek z Ameryki Południowej zajęła się uprawą grzybów. Badania genetyczne grzybów i mrówek dowodzą niezwykle długiej historii rozwoju wzajemnej adaptacji. Przez miliony lat mrówki wypracowały takie metody uprawy grzybów, które przewyższają wydajnością ludzkie rolnictwo.
![](/media/lib/414/n-iter-c4cf3bf99c33d5fbf776e5e8e076a536.jpg)
Rozpoczęto montaż reaktora termojądrowego, tokamaka ITER
30 lipca 2020, 08:20Przed dwoma dniami odbyła się oficjalna uroczystość, podczas której zainaugurowano montaż reaktora termojądrowego, tokamaka ITER. Dziesięć lat po rozpoczęciu budowy projekt ITER wszedł w decydującą fazę